Wakacje

Zabytki Człuchowa

24 lipca 2013r.

ZABYTKI CZŁUCHOWA Odkąd wybudowano obwodnicę miasta, w miarę łatwo można się po nim poruszać i znaleźć miejsca parkingowe. Z trafieniem do zamku nie powinno być kłopotu -z dala widać charakterystyczną wieżę. Historyczne centrum miasta znajduje się na zachód od okrążającej je ul. Zamkowej. Samochód w Człuchowie zaparkować można na dużym parkingu OSiR (koło muzeum), przy domu towarowym w centrum miasta (mały parking wzdłuż ul. Zamkowej), uliczce prowadzącej do zamku (ul. Kościelna) oraz w okolicach kościoła parafialnego (osiedlowe uliczki Średnia i Wyszyńskiego, koto punktu IT). Pozostałość zamku, z górującą nad miastem wieżą i pobudowanym na fundamentach zamkowego kościoła dawnym zborem, są głównymi atrakcjami Człuchowa. Zachowane mury Zamku Wysokiego i pasa obronnego podzamcza tworzą czytelny do dziś układ przestrzenny tej twierdzy. W czasach świetności cały teren podzielony był na 4 kwartały, odcięte od lądu fosami - wschodnią (suchą) i zachodnią (połączenie między jeziorami). Od strony zachodniej znajdowało się Podzamcze I ze Zbrojownią, stajniami dla koni i spichrzami. Dalej, za kolejną fosą, wznosił się Zamek Wysoki, a na północ od Zamku Wysokiego, za suchą fosą, znajdował się Zamek Średni (zwany także Podzamczem II). Był on połączony z Zamkiem Wysokim zwodzonym mostem. Wreszcie, na wschód od Zamku Wysokiego, rozciągało się Podzamcze III. Znajdowały się tutaj stajnie, stodoły i warsztaty rzemieślnicze. Komunikacja między częściami twierdzy odbywała się przez zwodzone mosty, z których każdy posiadał własną basztę obronną. Zamek Wysoki, stanowiący siedzibę komtura, wzniesiony został na rzucie kwadratu o boku 47,5 m. W piwnicach były pomieszczenia gospodarcze i mieszkania dla służby. Na piętrze znajdowała się m.in. kaplica zamkowa, dwa refektarze, mieszkanie komtura i kapitularz. Na drugim piętrze zlokalizowane były magazyny, a na poddaszu ganki obronne z blankami. Centrum Zamku Wysokiego zajmował arkadowy dziedziniec z dojściem do gdaniska (wieża ustępowa, pełniąca także rolę miejsca ostatecznej obrony). W północno-zachodnim narożniku Zamku Wysokiego zbudowano istniejącą do dziś 11-kondygnacyjnąośmioboczną wieżę, o wysokości 49,90 m. Grubość jej murów wynosi w przyziemiu 4,5 m, a w części górnej 2 m. W 1857 roku zmieniono jej zwieńczenie, zastępując ośmioboczny hełm płaskim dachem i ozdabiając ściany krenelażem. Do 1945 roku wieża służyła jako dzwonnica kościoła ewangelickiego, a od kilkunastu lat jest... nadajnikiem telekomunikacyjnym. Latem można na nią wejść (czynna V-IX, codziennie od 10 do 18 prócz pon.). Na zapleczu zamku (na półwyspie Kujaw) znajduje się park. W średniowieczu tu organizowo zawody rycerskie i ćwiczono się do boju. Barokowy kościół św. Jakuba znajduje się w centrum miasta. Według tradycji parafia erygowana była w 1209 roku. W okresie reformacji świątynię wykorzystywali protestanci. Mimo dekretu królewskiego z 1599 roku, przywracającego świątynię katolikom, protestanci jeszcze 100 lat później stanowili większość mieszkańców Człuchowa. W kościelnej wizytacji z 1695 roku zapisano, że katolików w mieście jest aż... jedenastu. Stary kościół był wtedy już ruiną i dopiero starosta Jakub Wejher wystawił w 1647 roku istniejącą do dziś świątynię. Charakterystyczną wieżę kościoła zbudowano w 1713 roku, a w latach 1926-1928 dokonano gruntownego remontu kościoła. Wówczas wybudowano nową nawę główną i prezbiterium, zmieniając orientację kościoła na północną. Na uwagę zasługują barokowy ołtarz, ambona i konfesjonał. Rynek, odnowiony w 2005 roku, przez wieki stanowił serce tego niewielkiego miasteczka. Do 1945 roku otaczały go niewysokie kamieniczki, które po zdobyciu Człuchowa z dymem puścili czerwonoarmiści. Nadal nieodbudowana została wschodnia pierzeja rynku, ale dzięki temu doskonale widoczny jest stołp krzyżackiego zamku. W średniowieczu, gdy poziom okolicznych jezior był znacznie wyższy, zamek od miasta oddzielała woda. Dziś w tym miejscu znajduje się rozwidlenie szos do Szczecinka i Bydgoszczy. Przechodząca wzdłuż zachodniej pierzei rynku ul. Królewska pełni rolę deptaka. Muzeum Regionalne, znajdujące się w budynku koło Urzędu Miasta (ul. Wojska Polskiego 3), prezentuje stałą ekspozycję dotyczącą kultury materialnej dawnych mieszkańców ziemi człuchowskiej oraz zmieniające się wystawy czasowe. Muzeum w Człuchowie istniało już przed wojną, jednakże po roku 1945 wszystkie eksponaty uległy rozproszeniu. Pomysł ponownego otwarcia ekspozycji muzealnej udało się zrealizować w 1975 roku. Muzeum czynne jest od poniedziałku do piątku 8-16, a latem od wtorku do niedzieli 10-16. Człuchowskie jeziora - Miejskie, Urzędowe i Rychnowskie, to nadal potencjalna atrakcja miasta. Dopiero kilkanaście lat temu Człuchów rozwiązał kwestię gospodarki wodno-ściekowej i nim nad Jez. Miejskim powstanie plaża, zapewne upłynie jeszcze trochę czasu. Funkcję rekreacyjną pełni tymczasem Jez. Rychnowskie, przy którego północnym krańcu funkcjonuje plaża, działają ośrodki wczasowe i przystań wodna. Mimo wyśmienitych warunków do uprawiania sportów wodnych pierwszy klub żeglarski powstał tu dopiero w 1984 roku.

w Polsce, turystka, urlop, weekend, wypoczynek, Człuchów, zabytki, Zwiedzanie, pomorze, Kaszuby, Jeziora